એ પ્રમાણે-આત્મા અને શરીરના-સ્વરૂપ ને, તર્કશાસ્ત્રે,આ પ્રપંચ-જગત ને જે સત્ય કહ્યું
છે,
--તેથી તેણે વળી શું પુરુષાર્થ કર્યો છે?(શું
નવું કહ્યું છે?) (૪૧)
દેહ અને આત્મા જુદાજુદા છે એમ કહી ને અમે દેહને
આત્મા કહેવાની ના પાડી, અને હવે,
--આત્મા સિવાય દેહ એ કોઈ વસ્તુ નથી,એ પણ અમે
સ્પષ્ટ કહીએ છીએ. (૪૨)
ચેતન-આત્મા નું એક જ સ્વરૂપ હોવાથી,એ સિવાય બીજી
કોઈ વસ્તુ ને માનવી,તે કદી યોગ્ય નથી,
--જેમ દોરડીમાં ભ્રમ થી સાપ દેખાય,તે ખોટો છે,
--તેમ અજ્ઞાનથી (માયાથી) આત્મામાં જીવ-પણું જે
ભાસે છે,તેને ખોટું જ સમજવું. (૪૩)
જેમ અજ્ઞાન (ભ્રમ) ને લીધે દોરડી પોતે જ
ક્ષણવારમાં સાપણ રૂપે ભાસે છે,
--તેમ અજ્ઞાન ને લીધે કેવળ ચૈતન્ય બ્રહ્મ જ
પ્રત્યક્ષ જગત-રૂપે ભાસે છે. (૪૪)
જગતનું મૂળ કારણ બ્રહ્મ થી જુદું નથી, તેથી,આ
સર્વ જગત બ્રહ્મ જ છે,એનાથી જુદું નથી. (૪૫)
“સર્વાત્મા” એટલે કે-“બધું બ્રહ્મ જ છે” આવી વેદ ની આજ્ઞા છે, એટલે
--“બ્રહ્મ બધી “વ્યાપ્ય-વસ્તુઓ” માં “વ્યાપક-રૂપે”
રહેલું છે,એમ કહેવું ખોટું જ છે,કારણકે-
--“બધું બ્રહ્મ છે” એવું પરમ તત્વ જણાયા પછી,”વ્યાપ્ય-વસ્તુઓ”
નો સંભવ જ ક્યાં છે? (૪૬)
વેદે પોતાના મુખે જ “ભેદ” ની ના પાડી છે,અને કહે
છે-કે-”બ્રહ્મ” એક જ –“કારણ” રૂપે રહેલું છે,
--તો પછી બીજો (વ્યાપ્ય-વસ્તુઓ નો) ભાસ કેવી રીતે
હોય? (૪૭)
“માયાથી ઠગાયેલો જે મનુષ્ય,આ જગતમાં “ભેદભાવ” જુએ
છે તે મરણ પછી પણ મરણ ને પામ્યા કરે છે”
--આ રીતે વેદે “બ્રહ્મ” સિવાય બીજી કોઈ “વસ્તુ”
છે એમ માનવામાં દોષ પણ દર્શાવ્યો છે (૪૮)
પરમાત્મા એટલે કે “બ્રહ્મ” થી જ બધું જગત (વસ્તુ)
ઉત્પન્ન થાય છે,
--માટે “આ બધું બ્રહ્મ જ છે” - એવો નિશ્ચય કરવો.
(૪૯)
બધાં “નામો,રૂપો” અને દરેક પ્રકાર નાં “કર્મો”ને –એ “બ્રહ્મ” ધારણ કરે છે- એમ વેદે કહ્યું
છે. (૫૦)