જુદી જુદી પ્રકૃતિ (સાત્વિક,રાજસિક,તામસિક) ના માટે ના જુદા જુદા ધર્મો (સ્વ-ધર્મો) છે,તે –સર્વ-ધર્મનું (સ્વ-ધર્મનું) પ્રત્યેક યુગમાં પરમાત્માએ રક્ષણ કરવું જ જોઈએ,એવો ક્રમ અનાદિ-કાળથી ચાલ્યો આવે છે,એટલે જે જે સમયમાં
અધર્મના વધવાથી ધર્મ નો (સ્વ-ધર્મનો) ક્ષય (નાશ) થાય છે,ત્યારે,
તે તે સમય માં ભક્તોના (સ્વ-ધર્મી મનુષ્યોના) સંરક્ષણ કરવા માટે,
પરમાત્મા દેહ ધારણ કરે છે.નિરાકાર પરમાત્મા -
સાકાર-થઇ- “દેવ-રૂપી અવતાર” (શ્રીકૃષ્ણ-રામ-વગેરે) ધારણ કરે છે.
અને આવા પરમાત્માના
અવતારો
--જગતમાં ફેલાયેલા
અજ્ઞાનના અંધકારનો નાશ કરે છે.
--અધર્મીઓ (દુષ્ટો-દૈત્યો)
નો નાશ કરે છે.
--વિવેકરૂપી અંગારા
પરની અવિવેકની રાખ ને દૂર કરી –વિવેકનો અગ્નિ પ્રજ્વલિત કરે છે.
ટૂંકમાં કહીએ તો-
ઉપર બતાવેલાં કાર્યો
(કર્મો) કરવા માટે (અધર્મ દૂર કરી ધર્મ ની ફરીથી સ્થાપના કરવા માટે)
પ્રત્યેક યુગમાં
પરમાત્મા (બ્રહ્મ) “અવતાર” (શ્રીકૃષ્ણ-રામ-વગેરે) ધારણ કરે છે. (૭-૮)
એટલે કે-નિરાકાર (આકાર
વગરના)-અજન્મા (જેને જન્મ નથી તેવા) -અક્રિય (ક્રિયા વગરના) હોવા
છતાં-
પરમાત્મા (બ્રહ્મ)
સાકાર (શ્રીકૃષ્ણ) થાય છે, જન્મ
લે છે,અને ક્રિયા કરે છે,
પરમાત્માના આવા- સાકાર-સ્વ-રૂપ (અવતાર) નું રહસ્ય-
જે કોઈ પણ-–કોઈ પણ
જાતની શંકા કે સંશય વગર સાચી રીતે સમજે છે –
તે-જ-પરમાત્માને
સાચી રીતે જે ઓળખે છે-અને -તે –જ- સાચું -જ્ઞાન-છે.
આવું જ્ઞાન ધરાવતા જ્ઞાનીઓ –શરીરમાં રહેવા
છતાં-ક્રિયાઓ (કર્મો) કરવા છતાં-
પણ શરીરથી વિમુક્ત (વિદેહી) છે, અને આવા
---જ્ઞાનથી પવિત્ર થયેલા અને
---જેમનાં કામ,ક્રોધ અને ભય –નષ્ટ થયા છે, તથા-
---જે પરમાત્મા ના જ આશ્રયે રહેલા છે-તે-મૃત્યુ પછી.પરમાત્મામાં જઈ મળે છે.
(આત્મા-પરમાત્મા નું ઐક્ય થાય છે) (૯-૧૦)
કે પછી -એમ પણ કહી શકાય કે-
ઘડાના ફૂટી જવાથી (શરીરનું મૃત્યુ થવાથી-કે
માયાનું આવરણ દૂર થવાથી)
ઘટાકાશ (આત્મા) એ –મહાકાશ (પરમાત્મા) માં મળી જાય છે.
અને આ જ સત્ય (સાચું) આત્મા-અને
પરમાત્માનું જ્ઞાન છે.
જ્ઞાનેશ્વરી ગીતા ઉપર આધારિત